Agnostisizm
Agnostisizm, bir kişinin tanrı veya tanrıların varlığı hakkında kesin bir bilgiye sahip olmadığını ifade eden bir felsefi görüştür. Agnostikler, tanrı veya tanrıların varlığını ne doğrulayabildiklerini ne de reddedebildiklerini savunurlar. Agnostisizm, “bilinemezlik” anlamına gelen Yunanca “agnostos” kelimesinden türetilmiştir.
Agnostisizm Nedir
Agnostisizm kelimesi Yunanca bilinmez anlamına gelen “agnostos” tan türemiş ve dünyaya yayılmıştır. Türkçe’ye ise “bilinemezcilik” olarak Fransızca “agnosticisme” teriminden geçmiştir. Kavram ilk olarak 1869 yılında İngiliz biyoloji bilgini Thomas Huxley tarafından kullanılmıştır.
Tanrının mahiyetinin, insanın kavrayış ve idrak sınırlarının dışında olduğunu. Bu nedenle bilimsel boyutta tanrının var olup olmadığını ve evrenin var oluş sırlarının kesin olarak bilinmediğini ve bundan sonra da bilinemeyeceğini savunan felsefi akımdır.
Bu akım; kesinlikle tanrı vardır diyen Teizmden, kesinlikle tanrı yoktur diyen Ateizmden ayrılarak tanrının varlığı ya da yokluğunu bilmenin imkansız olduğunu ortaya koyar. Esasında bir inanç değildir, felsefe akımıdır. Bu akımın gerektirdiği düşünce yapısını benimseyen kimselere agnostik denir ve kendi içinde ikiye ayrılır.
Agnostisizim Çeşitleri
Güçlü Agnostikler: Tanrının varlığını ya da yokluğunu kanıtlayacak bilgiye kimsenin sahip olamadığını ve ileride de olmayacağını iddia ederek mutlak gerçeğe asla ulaşılamayacağını savunur.
Zayıf Agnostikler: Tanrının varlığını ileride kanıtlanabilir ve ya tümden reddedilebilir olarak görmektedirler.
Agnostisizm Düşüncesi
Terim, bilgi ve inanç arasındaki ayrımı vurgular. Agnostikler, tanrı veya tanrıların varlığı hakkında kesin bir bilgiye sahip olmadıklarını belirtirken, inanç konusunda da net bir duruş sergilemezler. Agnostisizm, ateizm ve teizm arasında bir orta noktada yer alır. Ateistler, tanrı veya tanrıların varlığını reddederken, teistler ise tanrı veya tanrıların var olduğuna inanır. Agnostikler ise bu konuda kesin bir inanca sahip olmadıklarını ifade ederler.
Bilimsel yöntemlere dayanan bir yaklaşımı benimser. Agnostikler, tanrı veya tanrıların varlığını kanıtlamak veya çürütmek için bilimsel kanıtların olmadığını savunurlar. Onlara göre, tanrı veya tanrıların varlığına dair herhangi bir iddia, bilimsel yöntemlerle test edilemez ve bu nedenle kesin bir bilgiye ulaşılamaz. Bir kişinin tanrı veya tanrıların varlığı hakkında kesin bir bilgiye sahip olmadığını ifade eden bir felsefi görüştür. Agnostikler, tanrı veya tanrıların varlığını ne doğrulayabildiklerini ne de reddedebildiklerini savunurlar. Agnostisizm, “bilinemezlik” anlamına gelen Yunanca “agnostos” kelimesinden türetilmiştir.
Agnostisizm, bilgi ve inanç arasındaki ayrımı vurgular. Agnostikler, tanrı veya tanrıların varlığı hakkında kesin bir bilgiye sahip olmadıklarını belirtirken, inanç konusunda da net bir duruş sergilemezler. Agnostisizm, ateizm ve teizm arasında bir orta noktada yer alır. Ateistler, tanrı veya tanrıların varlığını reddederken, teistler ise tanrı veya tanrıların var olduğuna inanır. Agnostikler ise bu konuda kesin bir inanca sahip olmadıklarını ifade ederler.
Agnostisizm, bilimsel yöntemlere dayanan bir yaklaşımı benimser. Agnostikler, tanrı veya tanrıların varlığını kanıtlamak veya çürütmek için bilimsel kanıtların olmadığını savunurlar. Onlara göre, tanrı veya tanrıların varlığına dair herhangi bir iddia, bilimsel yöntemlerle test edilemez ve bu nedenle kesin bir bilgiye ulaşılamaz.
Agnostisizm, insanların farklı inançlara ve düşüncelere sahip olabileceğini kabul eder. Agnostikler, insanların kendi inançlarını seçme özgürlüğüne sahip olduğunu ve bu inançların kişisel bir mesele olduğunu savunurlar. Agnostisizm, hoşgörü ve açıklık felsefesini benimser.
İnsanların düşüncelerini sorgulamalarını teşvik eder. Agnostikler, tanrı veya tanrıların varlığı hakkında kesin bir bilgiye sahip olmadıklarını kabul ederken, bu konuda sürekli olarak düşünmeye ve araştırmaya devam ederler. Agnostisizm, insanların kendi inançlarını sorgulamalarını ve eleştirel düşünmelerini teşvik eder.
Sonuç olarak, agnostisizm, tanrı veya tanrıların varlığı hakkında kesin bir bilgiye sahip olmadığını ifade eden bir felsefi görüştür. Agnostikler, bilimsel yöntemlere dayanan bir yaklaşım benimserken, insanların kendi inançlarını seçme özgürlüğüne ve düşüncelerini sorgulama yeteneğine sahip olduklarını savunurlar.
Bizim anlayabileceğimiz bir sınırsızlık en nihayetinde insan aklıyla sınırlı olan bir şeydir. Bu düşünce yapısıyla agnostisizm ezelden beri cevabı bulunamayan kısır tartışmalara son vererek elimizde tanrının ne varlığını ne de yokluğunu kanıtlayacak yeterli bilginin olmadığını, var olanların ise bilinen dünyada test edilemeyeceğini dolayısıyla binlerce yıldır süregelen tartışmaların asılsız olduğunu savunur. Hayatımızı kanıtı imkansız olan varsayımlar üzerinden şekillendirmenin anlamsızlığı ve gerekliliği karmaşasında nihai kararsızlık olarak ortaya çıkar.
Agnostisizm Düşünce Yapısını Benimseyen Kişiler
Tarihte bilinen bazı Agnostik düşünce yapısına sahip önemli kişiler şunlardır.
- Georgias
- Aziz Augustinus
- Konfusçüs
- Franz Kafka
- Salvador Dali
- Elon Musk
Ne kadar şey öğrensek de tanrı gerçeğini öğrenme şansımız yoktur. Ezeli ve ebedi bir varlığın, fani insan aklıyla kavramaya çalışmak gereksiz bir uğraştır. Zira tanrının insan aklımın alabileceği, gözünde canlandırabileceği bir varlık olmadığı aşikardır. Dolayısıyla inanmakta inanmamakta kişisel tercihtir.
