Kars Antlaşması
Kars Antlaşması, 13 Ekim 1921 tarihinde Türkiye, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan arasında imzalanan bir antlaşmadır. Bu antlaşma, Türkiye’nin bağımsızlık savaşı döneminde imzalanan diğer antlaşmalar gibi, Osmanlı İmparatorluğu‘nun yıkılmasının ardından ortaya çıkan siyasi ve sınırlarla ilgili sorunları çözmek amacıyla yapılmıştır.
Kars Antlaşması, Türkiye ile Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan arasında sınırların belirlenmesini ve bölgedeki siyasi durumu düzenlemeyi hedeflemiştir. Antlaşma, Kars, Ardahan ve Iğdır gibi bölgelerin kimin egemenliği altında olacağını belirlemiştir.
Antlaşma ile Türkiye, Kars ve Ardahan’ı Gürcistan’dan, Iğdır’ı ise Ermenistan’dan almıştır. Ayrıca, Nakhchivan bölgesi de Azerbaycan’a verilmiştir. Bu şekilde, Türkiye’nin doğu sınırları belirlenmiş ve bölgedeki siyasi durum düzenlenmiştir.
Antlaşma, bölgedeki etnik ve siyasi gerilimleri azaltmayı hedeflemiştir. Ancak, antlaşma sonrasında da bölgedeki sorunlar devam etmiş ve zaman zaman çatışmalara yol açmıştır. Özellikle, Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki Dağlık Karabağ sorunu, Kars Antlaşması’nın sonuçlarından biridir.
Kars Antlaşması, Türkiye’nin bağımsızlık savaşı döneminde imzalanan antlaşmalardan biridir ve Türkiye’nin doğu sınırlarının belirlenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Antlaşma, bölgedeki siyasi durumu düzenlemeyi amaçlamış olsa da, bazı sorunları çözememiş ve sonraki yıllarda yeni sorunların ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Kars Antlaşması Maddeleri
- Boğazda ticaret yapılması İstanbul’un güvenliğine bağlıdır
- Azeri Türklerinin yoğun olarak yaşamını sürdürdüğü Nahçivan bölgesine özerklik verilecektir
- Batum Gürcistan’a verilecektir
- Antlaşmada herhangi bir devlet kanunları tanımazsa diğer devletlerde tanımayacaktır
- Her ülke azınlık haklarını koruyarak ülkesinde bulunan insanlara iyi davranacak.
